Standardy Ochrony Małoletnich
Poradnia Psychologiczna i Ośrodek Psychoterapii
Na Taborze
Niniejsze standardy określają najważniejsze zasady i założenia związane z zapewnieniem maksymalnego poziomu bezpieczeństwa małoletnich, będących pacjentami Poradni Psychologicznej i Ośrodka Psychoterapii Na Taborze w Rzeszowie, a także gwarantujące najwyższy poziom ochrony małoletnich, na rzecz których realizowane są usługi świadczone przez Poradnię Psychologiczną i Ośrodek Psychoterapii Na Taborze, a w szczególności ze strony osób świadczących usługi na rzecz osób małoletnich.
Podstawy prawne:
1. U. 2023 poz. 1606 USTAWA z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw.
2. Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. 1997.78.483) – zapisy regulują ochronę Dziecka przed przemocą, wyzyskiem i demoralizacją.
3. KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. z dnia 23 grudnia 1991 r.).
4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskiej Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”( Dz.U. 2023 poz. 1870).
5. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. 2005 nr 180 poz. 1493)
6. Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 2015.583, t.j.) – zapisy regulujące relację pomiędzy rodzicami a dzieckiem oraz rodzicami i placówką oświatową, a także władzę rodzicielską, kontakty rodzica z dzieckiem i reprezentację dziecka
7. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. 1997.88.553 z późn. zm.) oraz ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego – akty prawne regulujące m.in. interwencję w przypadku popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka.
8. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U.2023.0.984 tj.)
9. Obwieszczenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. 2020 poz. 1309).
10. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U.2023.0.900 t.j.)
11. Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. (Dz.U. z 2022 r., poz. 1700).
12. Kodeksu postępowania karnego – art. 304, Kodeksu karnego – art.162,
13. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych)
Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. poz. 1606), Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem zostały przyjęte i obowiązują w Poradni Psychologicznej i Ośrodku Psychoterapii Na Taborze, zwanej dalej poradnią.
Wszyscy korzystający z poradni, rodzice/opiekunowie prawni dzieci/ osób małoletnich mają dostęp do obowiązujących w poradni Standardów Ochrony Małoletnich oraz są angażowani w działania poradni na rzecz ochrony małoletnich.
Z dokumentem zapoznano członków personelu poradni, o wszelkich zmianach na bieżąco informowani są rodzice/opiekunowie prawni dzieci. Standardy Ochrony Małoletnich udostępniane są w dwóch wersjach: wersji zupełnej oraz wersji skróconej dla dzieci/ osób małoletnich.
Na terenie poradni w ogólnodostępnym miejscu udostępnione zostały informacje na temat możliwości uzyskania pomocy w najbliższym otoczeniu oraz numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży (załącznik nr 1 ).
Podczas realizowanej w poradni terapii i zajęć małoletni będą na bieżąco informowani, do kogo mogą się zgłosić z prośbą o pomoc lub radę w przypadku krzywdzenia.
Preambuła
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez członków personelu poradni jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Personel poradni traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez członka personelu wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Zwiększona świadomość zagrożeń, na jakie narażone są dzieci pozwala efektywniej im zapobiegać i w konsekwencji skuteczniej tworzyć środowisko wolne od czynników, które mogą doprowadzić do krzywdzenia dzieci lub naruszania ich praw.
Rozdział I
Objaśnienie terminów
§1.
1. Poradnia – Poradnia Psychologiczna i Ośrodek Psychoterapii Na Taborze w Rzeszowie.
2. Personel poradni – stanowią osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub świadczące usługi psychologiczne / psychoterapeutyczne / edukacyjne w ramach innej umowy cywilnoprawnej; a także stażysta, praktykant lub wolontariusz mający kontakt z osobami małoletnimi.
3. Właściciel poradni – osoba/ osoby będące właścicielem Poradni Psychologicznej i Ośrodka Psychoterapii Na Taborze w Rzeszowie.
4. Małoletni, dziecko – każda osoba do ukończenia 18 roku życia, korzystająca ze świadczeń poradni.
5. Opiekun dziecka – osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny.
6. Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka na udzielanie świadczeń przez poradnię. W przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka w sprawie udziału w terapii lub objęcia dziecka inną formą wsparcia psychologicznego należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
7. Krzywdzenie – każde zamierzone i niezamierzone działanie lub zaniechanie działania jednostki, instytucji lub społeczeństwa jako całości i każdy rezultat takiego działania lub bezczynności, które naruszają równe prawa i swobody dzieci i/lub zakłócają ich optymalny rozwój.
Krzywdzeniem jest: Przemoc – zachodzi, gdy jakaś osoba odnosi się do drugiej w sposób niezgodne z wymaganiami relacji, która je łączy. Przemoc fizyczna – jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne, itp. Przemoc emocjonalna – to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, wciąganie dziecka w konflikt dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości, stawianie dziecku wymagań i oczekiwań, którym nie jest ono w stanie sprostać. Jej celem jest naruszenie godności osobistej. Wykorzystywanie seksualne – to każde zachowanie, które prowadzi do seksualnego zaspokojenia kosztem dziecka. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka, współżycie z dzieckiem itp.) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm itp.). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas. Zaniedbywanie – to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych dziecka przez rodzica lub opiekuna prawnego, zapewnienie mu odpowiedniego pożywienia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa.
8. Osobami odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem są właściciele poradni.
Rozdział II
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki związane z wystąpieniem ryzyka krzywdzenia dzieci.
§2.
1. Członkowie personelu poradni posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają szczególną uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka członkowie personelu poradni podejmują rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
3. Członkowie personelu poradni monitorują sytuację i dobrostan dziecka.
4. Członkowie personelu poradni znają i stosują zasady bezpiecznych relacji personel–dziecko ustalone w poradni. W/w zasady stanowią Załącznik nr 2 do niniejszych Standardów.
5. Rekrutacja członków personelu poradni odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji personelu. Zasady stanowią Załącznik nr 3 do niniejszych Standardów.
Rozdział III
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka
§3.
1. W przypadku podjęcia przez członka personelu poradni podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji właścicielowi poradni w formie pisemnej lub mailowej.
2. Interwencja prowadzona jest przez właściciela poradni, który może wyznaczyć na stałe do tego zadania inną osobę. W przypadku wyznaczenia takiej osoby jej dane (imię, nazwisko, email, telefon) zostaną podane do wiadomości personelu, dzieci i opiekunów.
3. Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony osoby wyznaczonej do prowadzenia interwencji, wówczas interwencja prowadzona jest przez właściciela poradni.
4. Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony właściciela poradni, a nie została wyznaczona osoba do prowadzenia interwencji, wówczas działania opisane w niniejszym rozdziale podejmuje osoba, która dostrzegła krzywdzenie lub do której zgłoszono podejrzenie krzywdzenia.
5. Właściciel poradni informuje opiekunów o obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja, sąd rodzinno-opiekuńczy lub najbliższy ośrodek pomocy społecznej).
6. Po poinformowaniu opiekunów zgodnie z punktem poprzedzającym, właściciel poradni składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej.
7. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
8. Z przebiegu każdej interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 4 do niniejszych Standardów. Kartę załącza się do rejestru interwencji prowadzonego przez poradnię (Załącznik nr 5).
9. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące: – podjęcia przez poradnię działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji; – wsparcia, jakie poradnia zaoferuje dziecku; – skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba.
Wszyscy członkowie personelu poradni i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
Rozdział IV
Zasady ochrony wizerunku dziecka
§4.
1. Poradnia zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewniając ochronę jego wizerunku.
2. Personelowi poradni nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie poradnia bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
3. W celu uzyskania zgody rodzica na utrwalanie wizerunku dziecka pracownik może skontaktować się z rodzicem i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do rodzica bez jego wiedzy i zgody.
4. Wszystkie osoby, które nie są pracownikami poradni utrwalające wizerunek dzieci na jakichkolwiek nośnikach zobowiązane są do niewykorzystywania ich w celach niezgodnych z prawem.
5. Upublicznienie przez pracownika wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-video) wymaga pisemnej zgody rodzica dziecka.
6. Zgoda rodzica na utrwalenie wizerunku dziecka może być wycofana w dowolnym momencie na pisemny wniosek rodzica.
7. Przed utrwaleniem wizerunku małoletniego należy dziecko oraz opiekuna prawnego poinformować o tym, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. umieszczony zostanie na stronie internetowej, facebook.com/instagram.com) w celach promocyjnych.
Rozdział V
Monitoring stosowania Standardów
§5.
1. Osobą odpowiedzialną za Standardy Ochrony Małoletnich w poradni jest właściciel.
2. Właściciel poradni jest odpowiedzialny za monitorowanie realizacji Standardów, za reagowanie na sygnały ich naruszenia i prowadzenie rejestru zgłoszeń.
3. Właściciel poradni jest odpowiedzialny za wprowadzanie niezbędnych zmian w Standardach i ogłaszanie ich nowego brzmienia członkom personelu poradni, dzieciom i ich opiekunom.
Rozdział VI
Przepisy końcowe
§6.
1. Standardy wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla personelu poradni, dzieci i ich opiekunów, w szczególności poprzez wywieszenie informacji w widocznym miejscu w poradni oraz zamieszczenie na stronie internetowej poradni.
3. Pełna wersja Standardów oraz ich wersja skrócona znajdują się w recepcji poradni.