
Grupa stanowi ważne środowisko psychoterapeutyczne które sprzyja zmianom terapeutycznym poprzez doświadczenia grupowe „tu i teraz”, poznawanie siebie, innych ludzi oraz relacji i związków z innymi. Grupa terapeutyczna stwarza warunki do uświadomienia sobie własnych wzorców kontaktowania się z ludźmi i tego, jak budujemy z nimi relacje. Daje możliwość poznawania sposobów myślenia, przeżywania i zachowania, a także wynikających z nich konsekwencji życiowych. Grupa sprzyja poszerzeniu i pogłębieniu świadomości, zwiększeniu odpowiedzialności i możliwości wyboru, co może stanowić początek zmian życiowych i sprzyjać rozwojowi osobistemu i budowaniu bardziej satysfakcjonujących relacji z innymi.
Prowadzone grupy psychoterapeutyczne mają charakter półotwarty. Oznacza to, że nie ma wyznaczonego odgórnie terminu zakończenia pracy psychoterapeutycznej danej osoby w grupie. Uczestnicy sami decydują o tym, jak długo uczęszczają na sesje grupowe (najlepiej jednak nie krócej niż pół roku). Gdy zwalnia się miejsce, do grupy dołącza nowa osoba. Maksymalna liczebność grupy wynosi do 20 osób. Nabór do grupy poprzedzony jest wstępnymi konsultacjami z prowadzącymi psychoterapeutami. Uczestnictwo w grupie psychoterapeutycznej nie wyklucza innych form indywidualnej psychoterapii lub pomocy psychologicznej.
Psychoterapia grupowa, którą proponujemy, polega na tzw. „pracy indywidualnej na tle grupy”. Jest to forma pośrednia pracy między psychoterapią indywidualną a psychoterapią grupową. Terapeuta bardziej zwraca uwagę na procesy wewnętrzne zachodzące w każdym pacjencie i traktuje grupę jako sumę poszczególnych pacjentów. Istota psychoterapii grupowej tkwi w interakcjach, jakie zachodzą między osobami biorącymi udział w terapii, a nie tylko w relacjach z terapeutą, jak ma to miejsce podczas psychoterapii indywidualnej. Uczestnicy grupy przejawiają tendencję do wchodzenia w związki podobne do utrzymywanych z ludźmi spoza grupy, a zwłaszcza do wyniesionych z rodziny pochodzenia. Tworzą się normy grupowe, np. otwarta komunikacja, akceptacja odmiennych poglądów itp. Psychoterapia grupowa wykorzystuje naturalną dynamikę grupy, by wywołać pożądane zmiany u poszczególnych pacjentów. Grupa ludzi staje się zatem środowiskiem i narzędziem terapeutycznym.
Grupa terapeutyczna daje okazję do zorientowania się, jakie role pełni się w małym systemie społecznym. Zespół jest jednocześnie źródłem wsparcia i korektywnych doświadczeń emocjonalnych – pokazuje, co przyczynia się do dysfunkcjonalnego funkcjonowania w rodzinie lub społeczeństwie. Do ważnych czynników leżących u podstaw zdolności leczenia za pomocą grupy należą:
Praca w grupie wpływa na podwyższenie się poziomu motywacji poszczególnych osób. Zaangażowanie w różne aktywności jest większe w pracy grupowej. Grupa jest cennym źródłem wielu możliwych rozwiązań problemów i innowacyjnych pomysłów. W porównaniu z jednostką grupa ma większe skłonności do podejmowania odważnych decyzji, szybciej przyswaja informacje i uczy się. Oceny i sądy grupy są ważniejsze niż sądy i oceny jednostki. Praca grupowa pozwala na wykształcenie się poczucia wspólnoty oraz poczucia solidarności z jej członkami. Inni uczestnicy są osobami udzielającymi jednostce wsparcia i zrozumienia, wzmacniają pożądane zachowania, a inne wygaszają. Osoby pracujące w grupie mają szansę na udział w procesie korekcji sądów i poglądów, uczenie się nowych rozwiązań problemów, analizę związków przyczynowo-skutkowych, a także otrzymywanie i udzielanie informacji. Zajęcia grupowe wpływają na rozwój umiejętności społecznych i komunikacyjnych. Zagłębianie się w interakcje między uczestnikami, tworzenie więzi oraz rozwijanie swoich zdolności pozwala osobom wyobcowanym uczyć się pozytywnych wzorców relacji międzyludzkich. Za sprawą aprobaty grupy te umiejętności są utrwalane i w późniejszym czasie przenoszone na otoczenie.
Grupa psychoterapeutyczna prowadzona przez parę koterapeutów różnej płci, jak pisze Irvin Yalom, ma szczególne zalety. Po pierwsze, odtwarza rodzicielską konfigurację rodziny pierwotnej, co w przypadku wielu uczestników wzmacnia emocjonalny ładunek grupy. Po drugie, wielu pacjentów może odnieść korzyść z obserwowania, jak terapeuci różnej płci pracują razem, szanują się nawzajem, bez lekceważenia, wykorzystywania czy seksualizacji, tak często uznawanych za oczywiste elementy relacji damsko-męskich. A co ważniejsze, współprowadzący różnej płci dostarczają grupie więcej możliwości wchodzenia w relacje przeniesieniowe. Reakcje pacjentów na każdego z terapeutów będą się bardzo różnić. Mając do czynienia z dwojgiem koterapeutów, nieco uwodząca uczestniczka grupy może, na przykład, chętniej ulegać prowadzącemu mężczyźnie i zarazem ignorować jego towarzyszkę – wzorzec ten nie wyłoniłby się tak łatwo w grupie prowadzonej przez jednego tylko terapeutę. Któryś z mężczyzn w grupie może się natomiast sprzymierzyć z prowadzącą kobietą, by rywalizować z jej kolegą. (I. Yalom, Psychoterapia grupowa. Krótki przewodnik dla terapeutów, Warszawa 2007, s. 35-36).
Prowadzimy psychoterapię według modelu integracyjnego wypracowanego przez Jerzego Mellibrudę i Zofię Sobolewską-Mellibrudę na siedmiu ścieżkach terapeutycznych:
Jerzy Mellibruda wyróżnia następujące dysfunkcjonalne schematy osobiste:
Lektury:
Mellibruda J., Praktyka psychoterapii, Warszawa 2018.
Mellibruda J., Siedem ścieżek integracji psychoterapii. Ślady dziecięcych traum i toksycznych relacji jako wyzwanie, Warszawa 2011.
Sobolewska-Mellibruda Z., Psychoterapia dorosłych dzieci alkoholików. Strategie, procedury i opisy przypadków pracy psychoterapeutycznej, Warszawa 2011.
Yalom I., Dar terapii. List otwarty do nowego pokolenia terapeutów i ich pacjentów, tłum. A. Tanalska-Dulęba, Warszawa 2003.
Yalom I., Vinogradov S., Psychoterapia grupowa. Krótki przewodnik dla terapeutów, tłum. A. Tanalska-Dulęba, Warszawa 2007.
Yalom I. Leszcz M., Psychoterapia grupowa. Teoria i praktyka, tłum. R. Andruszko, Kraków 2006.
Sesje grupowe odbywają się co dwa tygodnie w środy od godz. 18.00 do 21.00 w Grein Hotel Centrum Konferencyjnym mieszczącym się w Rzeszowie, przy ul. Rejtana 1.
16 lekcji dr Clouda. Jesteś całością. Więc nie szukaj „drugiej połowy”, szukaj drugiej „całości”.
Sesje grupowe odbywają się co dwa tygodnie we wtorki od godz. 18.00 do 21.00 w Grein Hotel Centrum Konferencyjnym mieszczącym się w Rzeszowie, przy ul. Rejtana 1.